Golan Türkmenleri'nde Dügün Gelenegi
5 مشترك
صفحة 1 من اصل 1
Golan Türkmenleri'nde Dügün Gelenegi
GOLAN TüRKMENLERİ’NDE DüğüN GELENEğİ
TANIşMA
Golan’da yaşayan Türkmen aileleri genelde birbirlerini tanırlar, dolaysıyla ko'ylerde gençler kesinlikle go'rüşüyorlardı, erkekler kızlarla tarla harman ve pınarlarda go'rüşerek birbirlerini tanımış oluyorlardı, tanışmalarına iyi bir süre geçtikten sonra ve birbirlerini daha fazla bildikten sonra oğlan kızın annesinin kabullüğünü o'ğrenmek amacı ile kendi annesini kızın anasına go'nderir olumlu bir cevap alırsa anne erkeklerin ne zaman geleceğini oğlan ve kızın anneleri ayarlarlarmış.
GELİN İSTEMEK
Resmi bir şekilde oğlanın ailesinin yaşlı ve müteber akrabaları ile birlikte kızı istemeye giderlermiş,bu sırada kız tarafından yine yaşlı ve müteber kişiler babası tarafından çağırılırmış, bir araya gelince iki taraf, kızın babası konuklara (Xoş geldiniz) deyerek oturacakları yeri belirtir, bu konuya ilgili konuşmayı (biz senin yanına geldik Allahu- tala'nın izni péxamber efendimizin kavliyle falan ğızını bizim falan oğlumuza istiyerik ne dérsin) deyerek oğlanın babası konuyu açmış olur, kızın babası tam olarak go'nlü var ise oturanlara (kereminizden ğızdan şorlaşım da sizlere cavabı vérrim) baba oturanları diğer akrabalarına bırakır da kızının go'rüşünü almaya gidermiş, kızına (falan adam falan oğluna seni istemeye gelmiş.. ne dérsin ğızım) kız babasına (Vallah ya buba sen bilirsin sen ne dérsen ben dédigin kimiyim) bu da kızın kabul ettiğini ifade edermiş, bu sırada baba kalkıp konuklarına (Allah vérmişse ben de vérdim) deyerek oturanlardan birisi (El-fatiha) çağırarak El-fatiha suresini okurlarmış, bundan sonra başlığı (ğalın)ı ayarlamak için oğlanın babası (nağadar ğalın istiyersiniz) kızın babası (bu ğadar.. bu ğadar) oğlanın babası (falandan o'trü bunça éndirin) kızın babası (tamam béle olsun) oğlanın babası (falan için bunça da kesin) kızın babası (tamam bu ğadar oldu) o'ylesine başlık (ğalın) büyük rakamlardan değmez bir rakama düşer, tekrar Fatihe’yi okuduktan sonra düğünün ne zaman olacağını açıklamakta bulunurlarmış.
Bu munasebetle damat tarafından kuzu ve koçlar kesilir, yemek yapıp (zılğıt) ların sesleriyle davetlilere ikram edilirmiş.
Derhal kızın dişi akraba ve arkadaşları zılğıt çalarak bir şenlik başlatırlar. nitekim oğlanın arkadaş ve yoldaşları içerden oğlanı alarak dışarda halay ve düğün kururlarmış.
DüğüN TO'RELERİ,
HAZIRLIK:
Düğünden bir kaç gün o'nce (7 – 5 gün arası) bütün Türkmen ko'ylerine davetçiler go'nderilir ve o ko'ylülere o evde düğün olcağını bidirirlermiş.
Düğünün ilanını yapmak için (güvegi) damadın evine Allah, Muhammed
kelimeleriyle süslü ak bayrak dikilir, gelinin evine ise al bayrak dikilirmiş.
KINA GECESİ:
Düğünün o'ncesi gece kına /ğına/ gecesidir, Gelinin ahbapları evinde toplanıp türkü so'ylenerek kına yakarlarmış.
YEMEK
Genelde düğünler Cuma günleri olurmuş, sabah erkenden damadın evindeki davetlileri karşılayabilmek için gerekli hazırlıklar yapılırmış.
Gelen davetlilerin tarafından genelde en az bir baş koyun düğün evine armağan edilirmiş.
Cuma namazından sonra ve gelin damatgile ulaşır ulaşmaz koyunlar kesilir (30 – 40 baş bazen), sıkça etle süslü üzerine tere yağı do'külen pirinç ve bulgur bilavı, tere yağıyla zengin yoğurt çorbası düğünü hazır olanlara ikram edilirmiş, bu tür yemeğe (Dügün aşı) denirmiş.
OYUNLAR
BAYRAK KAçIRMASI:
Gelinle beraber gelen bayrak damadın evinin üstünde dikildikten sonra bayrağı alıp ko'yü dolaşarak tekrar yerine kim getirebilir diye gençler idaaya geçerlermiş, ben o işi yaparım diyen genç hemen o bayrağı alıp atına binip koşarmış, Gençler arkadaşının başarmaması için ellerinden gelen engelleri yaparlarmış nihayet başardıysa tekrar bayrağı damadın evine diker ve ko'yün yiğitlerinden biri sayılırmış.
GüREşMEK (Güleşmek):
Düğünü hazır olan ergenler yiğitliklerini go'stermek için birbirleriyle Anadaolu’daki bildiğimiz güreşme usulüne go're güreşirlermiş bu oyuna da Golan Türkmenleri dilinde (Güleşme) denirmiş.
AT YARIşI:
Düğünün münasebetiyle ko'yün harmanında atlılar toplanıp yarışırlarmış.
GELİN GETİRMESİ,
Gelini babası evinden damadın evine getirmesi için bir kervan hazırlanırmış.
Bu kervanın temeli üç tane devedir, her deveye iki hatun otururmuş, kervanın etrafında olan atlılarla /bekçiler/ birlikte türkü so'yleyerek gelin getirtilirmiş, ko'yden ko'ye yürüme esnasında damadın ko'yünden olan bir kaç atlı gelinin o'nündeki oturan kadının o'nüne asılan bayrağı /bayrak aktır üzerine kırmızı veya go'k rengi ile kelime-i şehadet yazılmıştır/ kapmaya çalışırlar bu sırada kervanın çevresindeki bulunan bekçiler bayrağın alınmaması için elinden geleni yaparlarmış, bayrak alınabilirse kervan bekçileri bayrağı geri almak üzere alnın peşine düşerler, geri alabilirlerse bekçilere damat ailesi tarafından bir koç ikram edilirmiş nitekim iade edilemezse damadın atlıları bayrağı damadın evinin üzerine dikerek ikrama hazır olan koçlarını alırlar, gelin kervanı damadın evine ulaşır ulaşmaz yemekleri hazırlamaya başlarlarmış, bu sırada gelin, yolculuktan dolayı kaynaklanan yorgunluğunu damadın bir komşusu veya gelinin bir akrabası gilde yemekler hazır olana kadar dinlenebilir, dinlediği sırada ko'yün kızları bazıları yemek hazırlığında bulunup bazıları da gelinin ihtiyaçlarını karşılarlarmış.
Yemekten sonra halay ve oyunlar akşamaya kadar devam eder. Ko'ylülerin kaldığı yerlerden uzaklanıp gelin için kamıştan damsız bir oda yapılır bu odaya (ğaçak) denirmiş.
Yedi gün süren (ğaçak) odası akşamları bu odada (ğaçak'ta) kalıp gündüz (gerdek)(gelin odası)ında kalırlar.
Derleyip yazan
Aktay Türkmen
TANIşMA
Golan’da yaşayan Türkmen aileleri genelde birbirlerini tanırlar, dolaysıyla ko'ylerde gençler kesinlikle go'rüşüyorlardı, erkekler kızlarla tarla harman ve pınarlarda go'rüşerek birbirlerini tanımış oluyorlardı, tanışmalarına iyi bir süre geçtikten sonra ve birbirlerini daha fazla bildikten sonra oğlan kızın annesinin kabullüğünü o'ğrenmek amacı ile kendi annesini kızın anasına go'nderir olumlu bir cevap alırsa anne erkeklerin ne zaman geleceğini oğlan ve kızın anneleri ayarlarlarmış.
GELİN İSTEMEK
Resmi bir şekilde oğlanın ailesinin yaşlı ve müteber akrabaları ile birlikte kızı istemeye giderlermiş,bu sırada kız tarafından yine yaşlı ve müteber kişiler babası tarafından çağırılırmış, bir araya gelince iki taraf, kızın babası konuklara (Xoş geldiniz) deyerek oturacakları yeri belirtir, bu konuya ilgili konuşmayı (biz senin yanına geldik Allahu- tala'nın izni péxamber efendimizin kavliyle falan ğızını bizim falan oğlumuza istiyerik ne dérsin) deyerek oğlanın babası konuyu açmış olur, kızın babası tam olarak go'nlü var ise oturanlara (kereminizden ğızdan şorlaşım da sizlere cavabı vérrim) baba oturanları diğer akrabalarına bırakır da kızının go'rüşünü almaya gidermiş, kızına (falan adam falan oğluna seni istemeye gelmiş.. ne dérsin ğızım) kız babasına (Vallah ya buba sen bilirsin sen ne dérsen ben dédigin kimiyim) bu da kızın kabul ettiğini ifade edermiş, bu sırada baba kalkıp konuklarına (Allah vérmişse ben de vérdim) deyerek oturanlardan birisi (El-fatiha) çağırarak El-fatiha suresini okurlarmış, bundan sonra başlığı (ğalın)ı ayarlamak için oğlanın babası (nağadar ğalın istiyersiniz) kızın babası (bu ğadar.. bu ğadar) oğlanın babası (falandan o'trü bunça éndirin) kızın babası (tamam béle olsun) oğlanın babası (falan için bunça da kesin) kızın babası (tamam bu ğadar oldu) o'ylesine başlık (ğalın) büyük rakamlardan değmez bir rakama düşer, tekrar Fatihe’yi okuduktan sonra düğünün ne zaman olacağını açıklamakta bulunurlarmış.
Bu munasebetle damat tarafından kuzu ve koçlar kesilir, yemek yapıp (zılğıt) ların sesleriyle davetlilere ikram edilirmiş.
Derhal kızın dişi akraba ve arkadaşları zılğıt çalarak bir şenlik başlatırlar. nitekim oğlanın arkadaş ve yoldaşları içerden oğlanı alarak dışarda halay ve düğün kururlarmış.
DüğüN TO'RELERİ,
HAZIRLIK:
Düğünden bir kaç gün o'nce (7 – 5 gün arası) bütün Türkmen ko'ylerine davetçiler go'nderilir ve o ko'ylülere o evde düğün olcağını bidirirlermiş.
Düğünün ilanını yapmak için (güvegi) damadın evine Allah, Muhammed
kelimeleriyle süslü ak bayrak dikilir, gelinin evine ise al bayrak dikilirmiş.
KINA GECESİ:
Düğünün o'ncesi gece kına /ğına/ gecesidir, Gelinin ahbapları evinde toplanıp türkü so'ylenerek kına yakarlarmış.
YEMEK
Genelde düğünler Cuma günleri olurmuş, sabah erkenden damadın evindeki davetlileri karşılayabilmek için gerekli hazırlıklar yapılırmış.
Gelen davetlilerin tarafından genelde en az bir baş koyun düğün evine armağan edilirmiş.
Cuma namazından sonra ve gelin damatgile ulaşır ulaşmaz koyunlar kesilir (30 – 40 baş bazen), sıkça etle süslü üzerine tere yağı do'külen pirinç ve bulgur bilavı, tere yağıyla zengin yoğurt çorbası düğünü hazır olanlara ikram edilirmiş, bu tür yemeğe (Dügün aşı) denirmiş.
OYUNLAR
BAYRAK KAçIRMASI:
Gelinle beraber gelen bayrak damadın evinin üstünde dikildikten sonra bayrağı alıp ko'yü dolaşarak tekrar yerine kim getirebilir diye gençler idaaya geçerlermiş, ben o işi yaparım diyen genç hemen o bayrağı alıp atına binip koşarmış, Gençler arkadaşının başarmaması için ellerinden gelen engelleri yaparlarmış nihayet başardıysa tekrar bayrağı damadın evine diker ve ko'yün yiğitlerinden biri sayılırmış.
GüREşMEK (Güleşmek):
Düğünü hazır olan ergenler yiğitliklerini go'stermek için birbirleriyle Anadaolu’daki bildiğimiz güreşme usulüne go're güreşirlermiş bu oyuna da Golan Türkmenleri dilinde (Güleşme) denirmiş.
AT YARIşI:
Düğünün münasebetiyle ko'yün harmanında atlılar toplanıp yarışırlarmış.
GELİN GETİRMESİ,
Gelini babası evinden damadın evine getirmesi için bir kervan hazırlanırmış.
Bu kervanın temeli üç tane devedir, her deveye iki hatun otururmuş, kervanın etrafında olan atlılarla /bekçiler/ birlikte türkü so'yleyerek gelin getirtilirmiş, ko'yden ko'ye yürüme esnasında damadın ko'yünden olan bir kaç atlı gelinin o'nündeki oturan kadının o'nüne asılan bayrağı /bayrak aktır üzerine kırmızı veya go'k rengi ile kelime-i şehadet yazılmıştır/ kapmaya çalışırlar bu sırada kervanın çevresindeki bulunan bekçiler bayrağın alınmaması için elinden geleni yaparlarmış, bayrak alınabilirse kervan bekçileri bayrağı geri almak üzere alnın peşine düşerler, geri alabilirlerse bekçilere damat ailesi tarafından bir koç ikram edilirmiş nitekim iade edilemezse damadın atlıları bayrağı damadın evinin üzerine dikerek ikrama hazır olan koçlarını alırlar, gelin kervanı damadın evine ulaşır ulaşmaz yemekleri hazırlamaya başlarlarmış, bu sırada gelin, yolculuktan dolayı kaynaklanan yorgunluğunu damadın bir komşusu veya gelinin bir akrabası gilde yemekler hazır olana kadar dinlenebilir, dinlediği sırada ko'yün kızları bazıları yemek hazırlığında bulunup bazıları da gelinin ihtiyaçlarını karşılarlarmış.
Yemekten sonra halay ve oyunlar akşamaya kadar devam eder. Ko'ylülerin kaldığı yerlerden uzaklanıp gelin için kamıştan damsız bir oda yapılır bu odaya (ğaçak) denirmiş.
Yedi gün süren (ğaçak) odası akşamları bu odada (ğaçak'ta) kalıp gündüz (gerdek)(gelin odası)ında kalırlar.
Derleyip yazan
Aktay Türkmen
Aktay Türkmen- Baş çavuş
- عدد الرسائل : 296
العمر : 41
العائلة التركمانية : oğuz Avşar
تاريخ التسجيل : 17/03/2008
رد: Golan Türkmenleri'nde Dügün Gelenegi
maqaleler béle olması gerekir
enlerine sağlıq sene esenlikler Aqtay béy... ben bu maqaleden çoq yararlanıcım... sağolasan
enlerine sağlıq sene esenlikler Aqtay béy... ben bu maqaleden çoq yararlanıcım... sağolasan
lonely wolf- Binbaşı
- عدد الرسائل : 1156
العمر : 41
العائلة التركمانية : oğuz Salur
تاريخ التسجيل : 15/03/2008
رد: Golan Türkmenleri'nde Dügün Gelenegi
cok cok ock ock sagolsun gardes
ellerin sagolsun
ya nekader seni ozleyecek
ellerin sagolsun
ya nekader seni ozleyecek
Abo Deniz- Yönetici
- عدد الرسائل : 523
العمر : 37
الموقع : damascuse
العائلة التركمانية : oğuz Avşar
تاريخ التسجيل : 06/03/2008
رد: Golan Türkmenleri'nde Dügün Gelenegi
paylaşımınız için teşekkürler ederim
birbirlerimizi o'zleyeceğiz de ama beni inan kardeş bizler sürekli yan yanayız
sağolun varolun
birbirlerimizi o'zleyeceğiz de ama beni inan kardeş bizler sürekli yan yanayız
sağolun varolun
Aktay Türkmen- Baş çavuş
- عدد الرسائل : 296
العمر : 41
العائلة التركمانية : oğuz Avşar
تاريخ التسجيل : 17/03/2008
رد: Golan Türkmenleri'nde Dügün Gelenegi
cok anlayamadim ama guzel belleniyor
ellerine saglik Aktay bey
ellerine saglik Aktay bey
nuray- Çavuş
- عدد الرسائل : 124
العائلة التركمانية : oğuz Begdili
تاريخ التسجيل : 30/03/2008
رد: Golan Türkmenleri'nde Dügün Gelenegi
cok guzel yazmissin aktay kardes
ama maasef bugun torelermiz unutulmus ve dugunlermiz arab dugunlerine benzer oldu
ama maasef bugun torelermiz unutulmus ve dugunlermiz arab dugunlerine benzer oldu
afrasiab- Asteğmen
- عدد الرسائل : 480
العمر : 38
الموقع : دمشق - الحجر الأسود
العائلة التركمانية : oğuz Salur
تاريخ التسجيل : 12/03/2008
رد: Golan Türkmenleri'nde Dügün Gelenegi
zaman zamanla herşey değişebilir kardeş.. o'zümüze zaten yavaşça olsa bile ama do'nüyoruz o'nemlisi... paylaşımın için teşekkür ederim
Aktay Türkmen- Baş çavuş
- عدد الرسائل : 296
العمر : 41
العائلة التركمانية : oğuz Avşar
تاريخ التسجيل : 17/03/2008
رد: Golan Türkmenleri'nde Dügün Gelenegi
Allah'a binlerce şükürler olsun... bizdeki kültürlü ve eğitim go'ren insanlar artık kendilerine do'nüyorlar
sağolun arkadaşlar gerçekten işin çoktan o'yle olması gerekirdi ama neyse geç ulaşmak ulaşmamaktan yeğdir
paylaşımınız için teşekkürler
sağolun arkadaşlar gerçekten işin çoktan o'yle olması gerekirdi ama neyse geç ulaşmak ulaşmamaktan yeğdir
paylaşımınız için teşekkürler
lonely wolf- Binbaşı
- عدد الرسائل : 1156
العمر : 41
العائلة التركمانية : oğuz Salur
تاريخ التسجيل : 15/03/2008
مواضيع مماثلة
» new member from Golan Turkmens
» Yunus EMRE Golan Turkmencesiyle
» Golan tepeleri'ne do'nebilecek miyiz
» Yunus EMRE Golan Turkmencesiyle
» Golan tepeleri'ne do'nebilecek miyiz
صفحة 1 من اصل 1
صلاحيات هذا المنتدى:
لاتستطيع الرد على المواضيع في هذا المنتدى