Eski Turklerde Din
2 مشترك
صفحة 1 من اصل 1
Eski Turklerde Din
من طرف lonely wolf الخميس يناير 29, 2009 6:37 pm
Bozkır Türkleri'nin yani Eski Türkler'in din inançları üç noktada toplanır
Yir-Sub'lar (Yer-Su'lar; doğa güçleri).
Atalar kültü.
Gok Tanrı inancı.
Fakat Samanlık, bu listeye dahil değildir. cünkü temel Eski Türk inançlarında şamanlığın yeri yoktur. Her ne denli, zamanımızda Türkler'in eski dinleri şamanlık gibi gosterilse de işin aslı boyle değildir. Bunun neden ve kanıtları aşağıda sıralanmıştır.
Oncelikle konu abartılmış bir durumdadır. Türkoloji ile ilgili araştırmalar Altay Türkleri arasında başlamıştır. Türkoloji araştırmaları başladığında, Altay Türkleri şamanlık inancına bağlı bulunuyorlardı. Bu nedenle sanki Altay Türkleri, saf Eski Türk kültürünün biricik yaşayan temsilcileri gibi kabul edilerek, Eski Türkler'in milli dininin şamanlık olduğu gorüşü zihinlerde egemen olmağa başlamıştır. Fakat konu derinlemesine incelendiğinde işin doğrusunun bu olmadığı anlaşılır. Bir kere Altay Türkleri, Eski Türk kültürünün bozulmamış temsilcileri falan değillerdir. Altay Türkleri'nin Yaratılış Efsanesi incelendiğinde durum gozler onüne serilir. Altay Türkleri'nin dünyanın ve insanın yaratılışı ile ilgili rivayetlerinin hiçbiri Türkler'in kendi oz düşüncelerinin ürünü olmayıp, türlü dinlerin etkilerinin karışmasından ortaya çıkmış bir tasavvurlar orgüsüdür. Ornek olarak, Altay Türkleri'nin yaratılış efsanelerinde geçen ozel adların birkaçı dışında hepsi yabancı kokenlidir: Kuday, Kurbustan, Matmas, Mangdaşire, Maytere...vb. Altay Türkleri'nin din gelenekleri başta Budacılık olmak üzere Hint, İran, Yunan ve Yahudi efsaneleri ile Moğol doneminde ortaya çıkan kimi oykülerin içiçe girmesinden oluşmuştur; bunlara Eski Türk inançlarından da bazı kırıntılar katılmış olabilir. Benzer bir durum, Yakut Türkleri'nin dini inanç ve efsaneleri için de soz konusudur. Yani Altay ve Yakut Türkleri'nin inançlarını ve efsanelerini, Eski Türkler'in inanç ve geleneklerinin günümüzde yaşayan bozulmamış ornekleri olarak düşünmek son derece yanlış olup, boyle bir davranış Türk kültürünü dar bir çerçeve içine hapsetme çabasından ibarettir. Ne yazık ki günümüzde Türkler arasında bile Altay ve Yakut mitolojilerinin, Türkler'in has gelenekleri olduğu düşüncesi egemendir. Fakat Eski Hun ve Gok-Türk toplumu incelendiğinde durumun boyle olmadığı anlaşılmaktadır. Altay ve Yakut mitolojisinin ürünlerinin koklerine Hun ve Gok-Türk geleneklerinde rastlanmaz. Eğer Altay ve Yakut mitolojisi saf Türk kültürünü temsil etse idi, bu mitolojilerin motiflerinin Hun ve Gok-Türk inançlarından kaynaklanmaları ve bu kaynaklanmanın da birtakım kanıtlarının olması gerekirdi ki boyle bir şey soz konusu değildir. Bütün bunlara bağlı olarak Altay ve Yakut şamanizmi eski milli Türk kültürünün temel direği değildir ve Eski Türkler'in milli dinleri de şamanizm falan değildir
Türk olsun olmasın, Orta Asya halklarında şamanın din törenindeki gorevi yalnızca icracılıktır. Birçok dini torene de (mesela Tanrı'ya kurban sunulmasına) şaman katılmaz. Geç devirlerde Türkler arasında yayılan şamanlık, Türkler'in Gok Tanrı inancına dokunamamıştır. Samanizm hakkında araştırmaları bulunan M.Eliade, Ulu Tanrı soz konusu olduğunda şamanlığın adeta sırıttığını soyler. Yakut Türkleri'nde Gok Tanrı kavramının karşılığı olan Tangara Kayra Han ile de şaman pek meşgul olmaz. Aslında şamanizm, bir din değildir; yalnızca bir uygulamadır ve hemen hemen her dinin içinde yaşar. Şaman; ruh, cin, şeytan, peri ve olülerle uğraşan, hastalara şifa vermeğe çalışan, olülerin yaşayanlara zarar vermemesini sağlayan, insanların dert ve dileklerini gok ve yer altındaki ruhlara ileten kişidir. Gorüldüğü gibi şamanlığın nitelikleri din ile değil büyücülük ile bağdaşır. Saman asla ruha aracısız olarak müdahale edemez, hastalık ve talihsizlik soz konusu olmadığında şamana iş düşmez ve Tanrı ile ilgili uygulama ve ibadetlerde şaman rol almaz
Samanlar tarihin her doneminde ve her dinde yer almışlardır. Mesela bugünkü Türkiye'de yaşayan ve cinlerle irtibat kurduklarını soyleyip kendilerine medyum sanını yakıştıran kişiler de aslında birer şamandırlar. Onlar da aynen şamanlar gibi cinleri/kotü ruhları insanlardan uzaklaştırdıklarını ya da insanlara musallat ettiklerini soylemektedirler. Bir ornek olarak Medyum Memiş gosterilebilir. Yani eski şaman tabirinin yerine medyum, ruhçu gibi adlar konmuş ama uygulamanın ozü aynı kalmış durumdadır.
Anlaşılacağı üzere, dinden çok büyü niteliği taşıyan ve esasta bir Bozkır-Türk inanç sistemi olmayan şamanlığın Eski Türkler'in Atalar Kültü, Yir-Sub inançları ve Gok Tanrı kavramı ile ilgisi yoktur
Kimi araştırmacılar, Eski Türkçe'de bulunan ve din adamı anlamına gelen kam sozcüğü ile şaman sozcüğünün aynı kavramı ifade ettiklerini one sürseler de, şaman kelimesinin Türkçe bir kelime olmamasının kanıtlanmasından sonra bu gorüş geçerliliğini yitirmiştir. Saman kelimesi bir Hint dili olan sanskritçedeki sramana sozcüğünden kaynaklanmaktadır; sramana'nın anlamı ''dilenci rahip''tir. Bazı araştırmacılar şaman sozcüğünün Mançu dillerinden kaynaklandığını ileri sürmektedirler. Ama, bu sozcüğün kaynağı hangi dil ve kültür olursa olsun kesinlikle oz Türkçe değildir ve Eski Türkçe'deki kam kelimesi ve kam kelimesinin ifade ettiği kavram ile de bir ilgisi yoktur. Eski Türkçe'deki kam sozcüğü din adamı anlamına gelmekte olup büyücü şamanlarla herhangi bir ilgisi yoktur.
Samanlığın en büyük ozelliği, nüfüz ettiği bolge halkının ruh âlemine bürünme yeteneğidir. Bu yüzden şamanlık, bütün kültür ve dinlere bulaşmıştır. Ama şamanlık, kendini gizler ve içinde yaşadığı dinin gelenekleri içinde saklanır. Samanlığın bu müthiş uyum ve kendini gizleme yeteneği sonucunda, dinlerin içinde yeni oluşumlar ortaya çıkar. Fakat bu yeni oluşumlar artık o dinin oz nitelikleri gibi düşünülür. Sonuçta adlar değişir ama uygulamalar devam eder ve şamanizm de kamuflaj ve uyum yeteneği sayesinde varlığını sürdürür
lonely wolf- Binbaşı
- عدد الرسائل : 1156
العمر : 41
العائلة التركمانية : oğuz Salur
تاريخ التسجيل : 15/03/2008
رد: Eski Turklerde Din
من طرف vuslati الأربعاء أبريل 07, 2010 3:22 am
Anlaşılacağı üzere, dinden çok
büyü niteliği taşıyan ve esasta bir Bozkır-Türk inanç sistemi olmayan
şamanlığın Eski Türkler'in Atalar Kültü, Yir-Sub inançları ve Gok Tanrı
kavramı ile ilgisi yoktur
PAYLAŞIM için teşekkürler.Atalar Kültü, Yir-Sub inançları ve Gok Tanrı
kavramı ile ilgisi varsa elinizde kısa bilgilerde sunsaydınız daha güzel olurdu.
büyü niteliği taşıyan ve esasta bir Bozkır-Türk inanç sistemi olmayan
şamanlığın Eski Türkler'in Atalar Kültü, Yir-Sub inançları ve Gok Tanrı
kavramı ile ilgisi yoktur
PAYLAŞIM için teşekkürler.Atalar Kültü, Yir-Sub inançları ve Gok Tanrı
kavramı ile ilgisi varsa elinizde kısa bilgilerde sunsaydınız daha güzel olurdu.
vuslati- Onbaşı
- عدد الرسائل : 10
العائلة التركمانية : oğuz Karkın
تاريخ التسجيل : 01/04/2010
صفحة 1 من اصل 1
صلاحيات هذا المنتدى:
لاتستطيع الرد على المواضيع في هذا المنتدى